Autyzm i ADHD – co mają ze sobą wspólnego?

wtorek, 22 kwietnia 2025

 :: Konsultacje Skype online - umów najbliższy termin >


Choć ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) i autyzm (zaburzenia ze spektrum autyzmu) to odrębne diagnozy neurobiologiczne, coraz więcej mówi się o tym, jak wiele wspólnych cech i trudności łączy osoby z obu tych spektrów. W praktyce diagnostycznej bardzo często zdarza się, że ktoś otrzymuje diagnozę jednej z tych trudności, a po czasie zaczyna dostrzegać u siebie również drugą – lub wręcz od początku cechy te się przeplatają.

Neurotypowe różnice, ale podobne doświadczenia

ADHD i autyzm to dwa różne neurotypy. Oznacza to, że mózgi osób z tymi diagnozami przetwarzają informacje, emocje i bodźce w inny sposób niż osoby neurotypowe. Różnice te wpływają m.in. na:

  • sposób komunikacji,

  • sposób reagowania na bodźce,

  • relacje społeczne,

  • funkcjonowanie w codziennym życiu.

Cechy wspólne autyzmu i ADHD

Poniżej przedstawiamy niektóre z obszarów, w których osoby z ADHD i osoby w spektrum autyzmu mogą mieć podobne doświadczenia:

🔹 Trudności z koncentracją i przetwarzaniem bodźców

Zarówno osoby z ADHD, jak i te w spektrum autyzmu mogą mieć trudności z utrzymaniem uwagi – zwłaszcza w sytuacjach przeciążenia sensorycznego, stresu lub przy braku jasnej struktury. W obu przypadkach mogą występować zarówno momenty „zawieszenia”, jak i hiperfokusu.

🔹 Nadwrażliwość i podwrażliwość sensoryczna

Osoby z ADHD i autyzmem często zgłaszają trudności z przetwarzaniem bodźców – mogą być np. nadwrażliwe na dźwięki, zapachy, światło, dotyk lub temperaturę. U niektórych osób występuje również podwrażliwość, czyli mniejsze odczuwanie bodźców i poszukiwanie ich (np. intensywne ruchy, mocny nacisk).

🔹 Impulsywność i trudności z regulacją emocji

Choć mechanizmy mogą się różnić, zarówno u osób z ADHD, jak i w spektrum autyzmu mogą pojawiać się wybuchy emocjonalne, szybkie zmiany nastroju, trudności z hamowaniem impulsów czy silne reakcje na stres.

🔹 Potrzeba przewidywalności i trudności ze zmianami

Osoby z ADHD i autyzmem mogą źle znosić nagłe zmiany w planie, niespodzianki czy brak jasnych oczekiwań. Dla jednych będzie to powód do frustracji, dla innych – do silnego lęku.

🔹 Wyzwania w relacjach społecznych

Niepewność w kontaktach, trudności w odczytywaniu niewerbalnych sygnałów, skłonność do dosłownego myślenia, problem z utrzymaniem dłuższej konwersacji – to cechy, które mogą występować w obu przypadkach, choć z innych powodów.

🔹 Zmęczenie społeczne i przeciążenie

Zarówno osoby z ADHD, jak i osoby autystyczne często po intensywnym kontakcie społecznym odczuwają silne zmęczenie, potrzebują czasu w samotności, by się zregenerować, i mogą doświadczać tzw. maskowania, czyli dostosowywania się do otoczenia kosztem własnego komfortu.


ADHD i autyzm jednocześnie? To możliwe!

Dawniej diagnozy te traktowano jako wzajemnie się wykluczające. Dziś wiemy, że można mieć zarówno ADHD, jak i być w spektrum autyzmu – i że taka współwystępowalność nie jest rzadka. Badania sugerują, że nawet 30–80% osób z jedną z tych diagnoz może wykazywać objawy drugiej.

Dlatego tak ważna jest diagnoza różnicująca, która pozwala lepiej zrozumieć, z jakimi trudnościami naprawdę mamy do czynienia i jak najlepiej wspierać daną osobę.


Diagnoza to zrozumienie – nie etykieta

Jeśli masz diagnozę ADHD, ale czujesz, że „to jeszcze nie wszystko”…
Albo jeśli podejrzewasz u siebie autyzm, ale boisz się, że „za dobrze sobie radzisz”, by to było możliwe…
– warto przyjrzeć się sobie bliżej.

W naszej poradni wykonujemy diagnozy ADHD i spektrum autyzmu u dorosłych, również w sytuacjach współwystępowania obu tych trudności.

📩 Zapraszamy do kontaktu – konsultacja może być pierwszym krokiem do większej jasności i ulgi.

 

 Alicja Krawczyk 

psycholog >
Terapeuta SFBT
Diagnoza spektrum autyzmu
Diagnoza ADHD

Jak kupować? Wybierz produkt odpowiedni dla Ciebie Podaj nam swoje dane Dokonaj opłaty Aktywacja następuje w ciągu 24 godzin od momentu wpłaty środków

Jeżeli potrzebujesz natychmiastowej pomocy, zadzwoń pod numer alarmowy 112 (Polska) lub udaj się do najbliższej jednostki pogotowia ratunkowego lub policji. Możesz również skorzystać z bezpłatnego kryzysowego telefonu wsparcia. Numer dla dorosłych tel. 116 123 (14:00-22:00), dla młodzieży tel. 116 111 (12:00-02:00). Nasz serwis nie jest przeznaczony dla osób znajdujących się w sytuacji zagrożenia życia.