Czemu stres dezorganizuje ludzki organizm?
środa, 25 kwietnia 2012
Czy tylko w taki sposób może wpływać na stan psychiczny oraz fizyczny?
Stres jest nieodzownym czynnikiem w życiu człowieka. Może oddziaływać destrukcyjnie, jak i mobilizująco. W pierwszym wypadku przynosi wiele strat, za to w drugim wiele korzyści.
Jak powstaje stres?
Kiedy organizmowi brakuje zasobów umożliwiających wyjście z sytuacji, powstaje reakcja stresogenna. Niektórzy ludzie potrafią poradzić sobie z takim nieprzyjemnym odbiorem bodźców. Może to działać na nich konstruktywnie. Trochę adrenaliny dodaje im siły, zapału do pracy. Wywołuje pozytywne odczucia. Prowadzi do motywacji, do chęci osiągnięcia jakiegoś celu. Człowiek panuje nad jakąś sytuacją, a stres jest jakby obok, nie utrudniając oraz nie demotywując.
Odczuwasz stres?
Polecamy treningi:
21 fundamentalnych kroków do udanej komunikacji >
Jak poradzić sobie ze złością >
A co się dzieje, kiedy stres przynosi straty?
Człowieka ogarnia lęk. Boi się, że np. nie wykona zadania na czas. Denerwując się, zmniejsza swoją efektywność. Panikuje, nie radzi sobie nie tylko z zadaniem, jakie leży mu na barkach, ale również ze swoimi odczuciami, jakie miotają się w środku.
Człowiek może mieć trudności, aby skupić się na jednej czynności. Myśli o negatywnych skutkach np. swojego wystąpienia nie myśląc o czymś pozytywnym, co również może mieć miejsce. Może tworzyć w głowie wiele przekonań dotyczących swojej osoby, zapominając przy tym, co chce przekazać innym.
Niestety koncentracja na negatywnych aspektach swojego działania może je w znacznym stopniu skomplikować.
W przypadku przykłądu w wygłoszeniem przemówienia taka osoba w jednej chwili może zapomnieć, co przygotowała dla słuchaczy. Może gubić się w swoich stwierdzeniach. Patrząc na publiczność, może czuć się jeszcze gorzej.
Stres pojawia się w wielu sytuacjach codziennych. Ma miejsce zarówno w domu jak i w pracy. Może być widoczny, kiedy człowiek zaczyna nowe zajęcie. Nie zna swoich współpracowników, dyrektora. Martwi się jak zostanie odebrany, jak inni go przyjmą. Zastanawia się jak będzie wyglądać jego praca oraz relacje z innymi. Nowe sytuacje mogą wywoływać reakcje stresogenne. Budzą niepewność, obawy jak to będzie: czy sobie poradzę, czy mnie zaakceptują. Człowiek może denerwować się wykonując nowe obowiązki, zadania, z którymi może sobie nie dać rady. Martwi się jak to odbierze szef, czy będzie wymagał od początku umiejętności. Stres może utrudniać adaptację do nowego środowiska, w tym wypadku do zawodowego. Jeśli człowiek denerwuje się, może mieć problemy z postrzeganiem, uwagą oraz koncentracją. Czy w takim stanie praca będzie wykonywana należycie? Człowiek może mieć trudności ze zrobieniem zadań na czas, gdyż stres może hamować myślenie, zaburzać łączenie faktów. Jakie zjawiska w pracy mogą być stresujące dla pracownika? Z czym mogą pojawić się kłopoty?
Co to jest mobbing?
Czy może występować w pracy?
Mobbing to psychiczne znęcanie się na człowieku. Może mieć charakter biernej agresji czyli prześladowca nie atakuje drugiej osoby wprost poprzez użycie siły, tylko poprzez mechanizmy pośrednie np. mówienie, krytykowanie, gnębienie. Jest to forma manipulacji w celu uzyskania korzyści z cierpienia osoby prześladowanej. Trzy uczucia, jakie towarzyszą takiej osobie to lęk, poczucie winy oraz poczucie poniżenia. Prześladowany odczuwa je w kontakcie z prześladowcą. Boi się z nim zostawać sam na sam oraz martwi się o swoją przyszłość w zakładzie pracy. Czuje się winien zaistniałej sytuacji. Może uważać, że to on przyczynił się do takiej nieprzyjemnej atmosfery. On coś zrobił, coś powiedział nie tak, co spowodowało takie zachowanie. Czuje się wyobcowany, gdyż zamiast wsparcia, słyszy jak inni z niego szydzą.
Prześladowcą może być inny pracownik. Z jakiego powodu gnębi drugą osobę? Może mu zazdrościć wykształcenia czy pozycji. Czuje się gorszy, stąd manipulacyjne zachowania. Czuje się zagrożony, chce chronić swoje stanowisko, atakując przeciwnika. Może mu brakować umiejętności w porównaniu z przyszłym prześladowanym.
Prześladowca zastrasza swoją ofiarę
Pogróżki dotyczą przeważnie pozycji zawodowej. Kontroluje, dezorganizuje jego pracę. Wyznacza zadania przekraczające kompetencje. Dąży do utrudnienia kontaktów z innymi współpracownikami. Obserwuje co robi, z kim rozmawia. Nie pozwala mu na swobodne podejmowanie decyzji. Krytykuje osiągnięcia, wyniki pracy. Wydaje komentarze nie tylko w swoim imieniu ale również wymyślone informacje od innych pracowników. Czy w takich warunkach można realizować swoje zadania? Czy można skoncentrować się na swojej pracy, kiedy ktoś na każdym kroku ją utrudnia? Straszy w ten sposób prześladowanego. Informuje, że nie wykonywanie obowiązków w należyty sposób wiąże się z utratą pracy, obniżeniem płacy, czy odebraniem premii. Prześladowany obarcza winą drugą osobę bez podstaw. Pociąga do odpowiedzialności za czyny których mógł nie podejmować. Zmusza do pracowania poza wyznaczonymi godzinami.
Mobbing utrudnia kontakty nie tylko pomiędzy prześladowcą, a prześladowanym, ale także w całym zakładzie. Atmosfera pomiędzy dwiema osobami dotyczy również innych pracowników, gdyż odczuwają negatywną aurę, jaka panuje w miejscu zatrudnienia. Czy reakcja otoczenia nie przyniosłaby jakiś zmian? Czy w obawie o zatrudnienie, nikt nie chce się zdecydować podjąć jakiegoś kroku?
Co się dzieje z osobą doświadczającą mobbingu?
Jaki jest jej stan psychiczny?
Skutki mobbingu mają odbicie w psychice osoby prześladowanej. Czuje się niezrozumiana oraz odrzucona. Nie robiąc nic złego, doświadcza poniżenia ze strony prześladowcy. Nie ma oparcia w pracy, gdyż inni współpracownicy mogą dowiadywać się o niepochlebnych opiniach na swój temat. Czy warto odejść z pracy czy przeciwdziałać temu samotnie?
O czym warto jeszcze wspomnieć?
Mobbing nie tylko może się odbywać na linii dwóch pracowników, ale również między przełożonym a pracownikiem. Czy taka sytuacja bardziej zagraża ludzkiej psychice? Czy człowiek jest bezradny oraz bezsilny?
Kiedy prześladowcą jest kierownik, człowiek może być traktowany przedmiotowo. Nie przestrzega zasad, praw pracownika. Wymaga coraz większego poświęcenia firmie, przez co prześladowany nie tylko traci swoje życie prywatne. Jest wykorzystywany do granic swoich możliwości. Kiedy przełożonym jest mężczyzna, może zmuszać prześladowaną kobietę do kontaktów seksualnych. Jak w takiej sytuacji się zachować? Osoba mobbingowana nie tylko jest wykorzystywana psychicznie, ale także seksualnie. Jest nadużyta emocjonalnie. Jak można pomóc takiej osobie? Czy pomoc psychologiczna nie jest konieczna?
Wypalenie zawodowe
Kolejnym zjawiskiem, jakie można zaobserwować w pracy to wypalenie zawodowe.
Jest to wyczerpanie fizyczne oraz psychiczne. Osoba, która tego doświadcza, widzi spadek swojej motywacji. Czuje się zmęczona, zdekoncentrowana. Praca nie daje już satysfakcji, ani żadnej przyjemności. Ma wrażenie, że wykonywane zadania tracą sens. Nie chce chodzić do pracy, spóźnia się. Czuje smutek, ale także agresję niekontrolowaną. Nie panuje nad swoimi zachowaniem. Z obojętnieniem spostrzega swoje obowiązki. Ma wrażenie, że praca to strata czasu, nie przynosząca żadnych korzyści. Osoba taka może mieć również problemy zdrowotne jak bóle brzucha, głowy czym powodowane są późniejsze nieobecności w miejscu zatrudnienia.
Osoba wypalona zawodowo może mieć problemy ze snem. Mogą również rozpocząć się konflikty nie tylko w pracy, ale także w domu. Obsługiwanie klientów, odbiorców naszych usług odbywa się w sposób automatyczny, zniechęcony oraz cyniczny. Człowiek popada w rutynę. Może mieć niską samoocenę, w związku z objawami, jakie u niego występują.
W jaki sposób może dojść do wypalenia zawodowego?
Najbardziej zagrożone grupą mogą być osoby, które stawiają sobie wysokie poprzeczki. Mogą mieć dużo wymagań wobec siebie, których mogą nie podjąć z braku czasu czy później zapału czy nawet zwykłego zmęczenia i przeciążenia wykonywanymi zadaniami. Wypalenie można również zaobserwować podczas wykonywania nużącej, monotonnej pracy. Osoba może być, wtedy zmęczona rutyną, jaka panuje w miejscu pracy. Może odczuwać w związku z tym negatywne emocje. Może mieć nierealistyczne oczekiwania co do swoich możliwości. Taka osoba zbyt dużą odpowiedzialnością obarcza siebie. Nie korzysta z wolnego czasu tylko skupia się na pracy, w której ograniczone się kontakty z innymi.
Czy pomoc psychologiczna jest potrzebna?
Warto podzielić swój czas na pracę oraz na życie prywatne, dom, znajomych. Odpoczynek, relaks - odpręża nie tylko ciało, ale także umysł, stąd warto o tym pamiętać. Można nie podejmować działań, które przekraczają obowiązki czy kompetencje. Warto wykonywać pracę, za którą jesteśmy odpowiedzialni. Ważne jest określenie granic, co mogę zrobić, a co nie należy do mojego zakresu.
Asertywność może okazać się kluczem do dobrej komunikacji w pracy. Można przekazać zadania innej osobie, zamiast robić ją za kogoś. Stawianie sobie wygórowanych wymagań, może przynieść negatywne konsekwencje, nie tylko na życie zawodowe, ale również na relacje z bliskimi. Warto zastanowić się, co jesteśmy w stanie zrobić, a co wymaga od nas dodatkowych umiejętności, których obecnie nie posiadamy.
Życie w stresie powoduje wiele negatywnych konsekwencji
Utrudnia je w wielu sytuacjach. Człowiek nie jest w stanie pokazać, jakie są jego możliwości, czy czego potrafi dokonać, gdyż lęk, komplikuje spojrzenie na sprawę w sposób racjonalny. Stres wywołuje wiele nieprzyjemnych sytuacji: konflikty z innymi, brak zrozumienia, wieczna pogoń za zdobyciem czegoś cennego.
Praca nie jest jednym miejscem, które może dezorganizować życie, ale w znacznym stopniu na nie wpływa. Czy można reagować nie odczuwając stresu destrukcyjnego? W jaki sposób można sobie poradzić z trudnościami, jakie spotykamy w życiu? Czy istnieją metody redukujące stres, a sprawiające ukojenie?
Warto spróbować skorzystać z treningów relaksacyjnych czy antymobbingowych, które mogą bardziej zrozumieć stres oraz swoje reakcje. Kiedy występuje on na tyle często utrudniając przy tym codzienne funkcjonowanie, warto skorzystać z pomocy psychologicznej.
Odczuwasz stres?
Polecamy treningi:
21 fundamentalnych kroków do udanej komunikacji >
Jak poradzić sobie ze złością >
Pozdrawiam Cię serdecznie i zachęcam do pozostawienia komentarza
Anna Kolasińska
Psychorada.pl
Nasi specjaliści
Aneta Styńska
Psychoterapeuta
Trener żywienia
Diagnostyka
Anna Jabłońska
Seksuolog
Psycholog dziecięcy
Alicja Krawczyk
Doradca zawodowy
Praktyk terapii BSF
Diagnostyka
Hanna Świerczewska
Psychotraumatolog
Psychoonkolog
Łukasz Choinkowski
Barbara Wysocka
Terapeuta SFBT
