Diagnoza ADHD w dorosłości a proces żałoby. Czemu tak się dzieje?
czwartek, 24 października 2024
:: Diagnoza ADHD online - umów termin
Zdiagnozowanie ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) w dorosłości może wywoływać różnorodne emocje, a w niektórych przypadkach prowadzi do procesu żałoby. Żałoba w kontekście diagnozy ADHD dotyczy poczucia straty związanej z samym sobą, przeszłością oraz wyobrażeniem o tym, kim można było się stać bez zaburzenia, które do tej pory pozostawało nierozpoznane.
Dlaczego diagnoza ADHD może wywoływać takie uczucia?
Strata iluzji o „normalności”
Wielu dorosłych żyje z nierozpoznanym ADHD przez lata, nieświadomych, że trudności, z którymi się borykają, wynikają z tego zaburzenia. Takie osoby często doświadczają poczucia, że coś z nimi „nie tak”, lecz nie wiedzą, skąd te problemy wynikają. Diagnoza przynosi pewną ulgę, ponieważ dostarcza wyjaśnienia, dlaczego pewne rzeczy były trudniejsze niż dla innych. Z drugiej strony jednak, może też prowadzić do żałoby związanej z utratą przekonania o możliwości „normalnego” życia. To poczucie może być szczególnie bolesne, jeśli ktoś przez wiele lat próbował dostosować się do norm społecznych i zawodowych, walcząc z własnymi ograniczeniami, ale ciągle nie osiągał oczekiwanych rezultatów.
Uświadomienie sobie strat z przeszłości
Diagnoza ADHD w dorosłości często prowadzi do retrospekcji – pacjent zaczyna analizować swoją przeszłość przez pryzmat nowej wiedzy o sobie. Może to wywołać głębokie uczucie żalu za okazje, które zostały utracone, relacje, które się nie rozwinęły, czy cele, których nie udało się zrealizować. Wiele osób może myśleć: „Gdybym wiedział wcześniej, mógłbym zrobić to inaczej”, co prowadzi do żalu za „utraconym czasem” i potencjalnym sukcesem, który byłby osiągalny z odpowiednią pomocą.
Poczucie niepełnosprawności
ADHD jest zaburzeniem, które wpływa na funkcjonowanie mózgu i codzienne życie. Po diagnozie osoba dorosła może zacząć postrzegać siebie jako kogoś „niepełnosprawnego” w sensie neuropsychologicznym. To może prowadzić do poczucia żalu związanego z nowym sposobem postrzegania siebie. Wcześniej można było myśleć, że trudności są chwilowe lub wynikają z niewystarczających wysiłków, a diagnoza przypomina o tym, że ADHD jest zaburzeniem, które nie zniknie. Może to wpłynąć na samoocenę i prowadzić do poczucia żałoby nad utraconą wizją siebie jako osoby w pełni „zdrowej”.
Strata przyszłościowych oczekiwań
Po diagnozie ADHD wiele osób zaczyna na nowo oceniać swoje przyszłe plany. Dotychczasowe ambicje mogą wymagać rewizji, co często wiąże się z trudnym procesem akceptacji ograniczeń, które ADHD narzuca. Świadomość, że pewne cele mogą być trudniejsze do osiągnięcia, a nawet nierealne bez odpowiedniego wsparcia i strategii, może prowadzić do poczucia straty i frustracji. To, co wydawało się osiągalne, może teraz wymagać większego wysiłku lub całkowitej zmiany planów.
Proces adaptacji i akceptacji
Jak każdy proces żałoby, ten wywołany diagnozą ADHD w dorosłości obejmuje różne etapy, od zaprzeczenia, przez złość, negocjacje, aż po akceptację. Początkowo pacjent może odczuwać opór przed przyjęciem diagnozy, szukać innych wyjaśnień swoich trudności, a nawet kwestionować jej prawdziwość. Z czasem jednak może dojść do akceptacji nowej rzeczywistości. Ta akceptacja może przynieść poczucie ulgi i nadziei na lepsze życie dzięki strategiom zarządzania ADHD, lekom oraz terapii.
Wsparcie psychologiczne jako kluczowy element procesu
Ważnym elementem procesu żałoby po diagnozie ADHD jest wsparcie psychologiczne. Terapeuci pomagają pacjentom zrozumieć i zaakceptować ich nową sytuację, a także wypracować strategie radzenia sobie z trudnymi emocjami. Proces terapii może pomóc osobie dorosłej z ADHD znaleźć sposoby na bardziej efektywne funkcjonowanie oraz odbudować poczucie wartości.
Diagnoza ADHD w dorosłości może prowadzić do żałoby z powodu utraty wyobrażenia o sobie, swojej przeszłości i przyszłości. Jest to naturalny proces, który pozwala na stopniowe dostosowanie się do nowej rzeczywistości oraz na akceptację ograniczeń, jakie niesie ze sobą ADHD. Wsparcie terapeutyczne oraz zrozumienie własnych emocji mogą pomóc w łagodzeniu tego procesu i otworzeniu nowych drzwi do bardziej świadomego i satysfakcjonującego życia.
Przydatne Linki:
- Jak zaakceptować neuroróżnorodność, żyć odważnie i pokonywać przeszkody?
- Zespół nadpobudliwości psychoruchowej – ADHD
- Na co zwrócić uwagę w rozpoznaniu ADHD?
- Co odróżnia ADHD od Borderline?
- Diagnoza ADHD dorosłych
Alicja Krawczyk
psycholog >
Terapeuta Terapii Któtkoterminowej Skoncentrowanej na Rozwiązaniu
Nasi specjaliści
Aneta Styńska
Psychoterapeuta
Trener żywienia
Diagnostyka
Anna Jabłońska
Seksuolog
Psycholog dziecięcy
Alicja Krawczyk
Doradca zawodowy
Praktyk terapii BSF
Diagnostyka
Hanna Świerczewska
Psychotraumatolog
Psychoonkolog
Łukasz Choinkowski
Barbara Wysocka
Terapeuta SFBT