Dlaczego ciągle jestem zmęczony/a? O traumie ukrytej pod objawami somatycznymi

środa, 23 lipca 2025

 :: Konsultacje online - umów najbliższy termin >


Zmęczenie, którego nie rozumiesz

„Wszystko jest OK. Przynajmniej pozornie.”
Masz wyniki badań w normie, nie masz obiektywnie dużego obciążenia, starasz się odpoczywać, a jednak…
➡️ Ciągle odczuwasz zmęczenie.
➡️ Ciągle masz poczucie braku siły, energii, motywacji.
➡️ Ciągle zmagasz się z napięciem, które nie odpuszcza.

Być może nikt jeszcze nie powiedział Ci tego wprost: Twoje ciało może nie być zmęczone z powodu fizycznego wysiłku. Ono może być zmęczone przetrwaniem.
Zmęczenie może być objawem nieprzepracowanej traumy, przewlekłego stresu lub ukrytego napięcia, które organizm nosi latami.


Ciało pamięta więcej, niż myślisz

Trauma nie musi oznaczać spektakularnych, filmowych dramatów. Trauma to każde doświadczenie, które przekraczało nasze możliwości poradzenia sobie – wtedy, kiedy się wydarzyło.
I nie musiała być „wielka”, by zostawić ślad.

Przykłady traum, które mogą działać „po cichu”:

  • dorastanie w domu pełnym napięcia, krytyki lub braku wsparcia,

  • bycie niewidzialnym, pomijanym, odrzucanym emocjonalnie,

  • przemoc psychiczna, ekonomiczna, emocjonalna w relacjach,

  • choroby przewlekłe, urazy, hospitalizacje z dzieciństwa,

  • życie w nieustannej gotowości: „co dziś się wydarzy?”, „co dziś zawalczę?”, „czy dziś będzie bezpiecznie?”.

Jak trauma zamienia się w zmęczenie? Psychologiczne mechanizmy w tle:

 1. Stan „zamrożenia” (freeze) – obrona organizmu

Kiedy organizm nie może uciec ani walczyć, „wyłącza się”, by przetrwać. Ten mechanizm obronny działa często nieświadomie przez lata.
Czujesz się zmęczony/a, ospały/a, masz mgłę mózgową, nic Ci się nie chce. To nie słabość – to układ nerwowy wciąż chroniący Cię przed zagrożeniem, które dawno minęło.

 2. Dysregulacja układu nerwowego – ciągła gotowość

Osoby z doświadczeniem traumy często żyją w permanentnej „gotowości bojowej”. Serce, mięśnie, układ trawienny są stale w napięciu.
Organizm traci energię na „co, jeśli coś się wydarzy?”, choć nic się nie dzieje.
To wykańczające – nawet jeśli nie masz tego świadomości.

 3. Brak regeneracji – zaburzenia snu, odpoczynku, koncentracji

Trauma „przeprogramowuje” układ nerwowy. Sen nie daje ulgi, bo ciało nie przechodzi w stan prawdziwej regeneracji.
Efekt? Budzisz się zmęczony/a. Żyjesz zmęczony/a.
Twoje ciało jest jak telefon, który ładuje się tylko do 10%.

Typowe objawy, które mogą wskazywać na ukrytą traumę „schowaną” w ciele:

  • chroniczne zmęczenie mimo odpoczynku,

  • bezsenność, trudności z zasypianiem, wybudzanie się w nocy,

  • bóle mięśni, napięcia karku, migreny, bóle brzucha „bez przyczyny”,

  • uczucie oszołomienia, mgły mózgowej, trudności z koncentracją,

  • kołatanie serca, zawroty głowy, drżenia ciała, duszności,

  • lęki somatyczne, ataki paniki, poczucie „bycia poza ciałem”,

  • brak energii do relacji, pracy, codziennych zadań, wycofanie.

 

Zmęczenie jako strategia przetrwania – nie słabość!

To, że Twoje ciało mówi „stop”, to nie porażka. To forma ochrony.
Organizm, który przez lata był w stanie napięcia, nie umie z dnia na dzień „włączyć trybu relaksu”.
Zanim poczuje się bezpieczny, zacznie Ci wysyłać sygnały. Zmęczenie to jeden z nich.


Jak wspierać siebie, gdy ciało mówi: „nie dam rady”?

1️⃣ Uznaj, że to nie Twoja wina.

Zmęczenie emocjonalne nie znika od „weź się w garść”. Nie mów sobie tego.
Powiedz: „widzę, że potrzebuję troski, nie presji.”

2️⃣ Szukaj wsparcia terapeutycznego.

Psychoterapia, szczególnie praca z ciałem, układem nerwowym (Somatic Experiencing, terapia traumy, EMDR, TRE) pomaga przywrócić równowagę.
Nie musisz rozumieć mechanizmów – terapeuta pomoże Ci je rozpoznać i bezpiecznie przepracować.

3️⃣ Zadbaj o codzienny kontakt z ciałem.

Ćwiczenia oddechowe, uważny ruch (joga, stretching), techniki relaksacyjne, kąpiele leśne, mindfulness.
Nie chodzi o „przeforsowanie siebie”. Chodzi o powrót do czucia siebie, łagodnie i bez pośpiechu.

4️⃣ Znajdź własny rytm.

Nie musisz żyć jak inni. Twoje tempo jest wystarczające.
Jeśli potrzebujesz więcej snu, ciszy, samotności – to nie kaprys, to potrzeba organizmu w regeneracji.


Nie lekceważ przewlekłego zmęczenia. To może być sygnał, że Twoje ciało woła o pomoc.

Trauma to nie zawsze wielki dramat. To często mikrourazy zbierane przez lata, które w pewnym momencie stają się ciężarem nie do uniesienia.
Nie musisz się z tym zmagać samotnie. Nie musisz udowadniać, że „dasz radę”. Masz prawo szukać wsparcia.

 

Psychorada – rozumiemy, jak ciało przechowuje trudne historie. Pomagamy bezpiecznie wrócić do siebie.

➡️ Umów się na konsultację.

Twoje zmęczenie może być pierwszym krokiem do zrozumienia siebie głębiej.

 
Alicja Krawczyk 

psycholog >
Terapeuta SFBT

Jak kupować? Wybierz produkt odpowiedni dla Ciebie Podaj nam swoje dane Dokonaj opłaty Aktywacja następuje w ciągu 24 godzin od momentu wpłaty środków

Jeżeli potrzebujesz natychmiastowej pomocy, zadzwoń pod numer alarmowy 112 (Polska) lub udaj się do najbliższej jednostki pogotowia ratunkowego lub policji. Możesz również skorzystać z bezpłatnego kryzysowego telefonu wsparcia. Numer dla dorosłych tel. 116 123 (14:00-22:00), dla młodzieży tel. 116 111 (12:00-02:00). Nasz serwis nie jest przeznaczony dla osób znajdujących się w sytuacji zagrożenia życia.