Dostosowania w pracy dla osób w spektrum – jak wspierać pracowników?

środa, 16 kwietnia 2025

 :: Konsultacje Skype online - umów najbliższy termin >


Coraz więcej osób dorosłych otrzymuje diagnozę spektrum autyzmu. Co to oznacza w praktyce dla środowiska pracy?

Dla wielu pracowników w spektrum autyzmu codzienność w pracy może wiązać się z nadmiernym wysiłkiem — nie dlatego, że nie mają kompetencji, ale dlatego, że sposób funkcjonowania firmy lub zespołu bywa niedopasowany do ich stylu przetwarzania informacji, komunikacji i potrzeb sensorycznych.

Wprowadzenie niewielkich, świadomych dostosowań może realnie zwiększyć komfort pracy, wydajność i zaangażowanie. Warto podkreślić, że z takich rozwiązań często korzystają również inne osoby — nie tylko te w spektrum.

Dlaczego warto wprowadzać dostosowania?

  • Bo to zgodne z prawem pracy i zasadami równego traktowania.

  • Bo wspierając neuroróżnorodność, budujemy bardziej innowacyjne i empatyczne zespoły.

  • Bo lepiej rozumiemy siebie nawzajem, gdy otwarcie rozmawiamy o potrzebach.

Przykładowe dostosowania, które robią różnicę

🔹 Komunikacja

  • Unikanie niedopowiedzeń i przenośni.

  • Jasne, konkretne polecenia — najlepiej na piśmie.

  • Informowanie z wyprzedzeniem o zmianach.

🔹 Organizacja pracy

  • Harmonogramy i check-listy.

  • Możliwość pracy według ustalonego rytmu, bez niespodziewanych przerw.

  • Jasno określone oczekiwania co do wyników.

🔹 Środowisko fizyczne

  • Dostęp do cichszego miejsca pracy.

  • Możliwość noszenia słuchawek lub pracy z domu.

  • Ograniczenie silnych bodźców (np. mocne światło, hałas).

🔹 Wsparcie społeczne

  • Przypisanie mentora lub jednej osoby kontaktowej.

  • Szkolenie kadry zarządzającej w zakresie neuroróżnorodności.

  • Budowanie kultury akceptacji i otwartości.

Czego unikać?

🚫 Stygmatyzacji – ujawnienie diagnozy nie powinno skutkować innym traktowaniem czy oceną.
🚫 Próby „naprawiania” pracownika – dostosowania to wspólna praca nad środowiskiem, nie nad człowiekiem.
🚫 Domyślnych założeń – każda osoba w spektrum jest inna, warto po prostu... zapytać, co jej pomoże.

Diagnoza to nie wyrok. To informacja, która może otworzyć drzwi do lepszego zrozumienia siebie – również w pracy.

Jeśli jesteś osobą w spektrum – masz prawo do komfortu i wsparcia.
Jeśli jesteś pracodawcą – masz szansę na zbudowanie zespołu, w którym każdy członek czuje się na miejscu.

📍 Potrzebujesz diagnozy autyzmu jako osoba dorosła?

Umów się na konsultację — wspieramy osoby neuroróżnorodne w pełnym zrozumieniu siebie i budowaniu życia zawodowego na własnych warunkach.

 

 Alicja Krawczyk 

psycholog >
Terapeuta SFBT
Diagnoza spektrum autyzmu

Diagnoza ADHD

Jak kupować? Wybierz produkt odpowiedni dla Ciebie Podaj nam swoje dane Dokonaj opłaty Aktywacja następuje w ciągu 24 godzin od momentu wpłaty środków

Jeżeli potrzebujesz natychmiastowej pomocy, zadzwoń pod numer alarmowy 112 (Polska) lub udaj się do najbliższej jednostki pogotowia ratunkowego lub policji. Możesz również skorzystać z bezpłatnego kryzysowego telefonu wsparcia. Numer dla dorosłych tel. 116 123 (14:00-22:00), dla młodzieży tel. 116 111 (12:00-02:00). Nasz serwis nie jest przeznaczony dla osób znajdujących się w sytuacji zagrożenia życia.