Dziecko niedosłyszące. Jak pomóc?
piątek, 2 lutego 2018
Rozwój cywilizacyjny, tempo życia, coraz wyżej stawiane nam wymagania dostosowania się społecznego oraz stale towarzyszący nam stres powodują ,iż zdarza się, że nasze dzieci zaczynają przejawiać objawy dysfunkcji różnych struktur poznawczych np. wzroku i słuchu.
To powoduje, że osiągają nawet znacznie gorsze wyniki dydaktyczne, czy nie są wstanie sprostać wymaganiom wychowawczym i środowiskowym w szkole.
Nie wynika to z ich lenistwa, czy niesubordynacji. Często, poprzez pogłębiające się wady słuchu – po prostu nie rozumieją tego, co do nich mówimy krępując się przyznać na czym polega ich problem. Dlatego też, postanowiłam zebrać dla Państwa kilka wskazówek pomocnych w pracy z dzieckiem mającym problemy ze słuchem. W kolejnym materiale przedstawię Państwu metody pracy z dzieckiem przejawiającym problemy w zakresie funkcji wzroku i postrzegania.
Wskazówki do pracy w domu z dzieckiem niedosłyszącym
- Przede wszystkim należy zapewnić dobre oświetlenie pokoju, w którym dziecko przebywa, a jego stolik do pracy/zabaw powinien być usytuowany blisko okna. Dzięki temu dziecko może wyczytać więcej informacji z ruchu ust opiekuna,
- Należy też, umożliwić dziecku odwracanie się w kierunku innych kolegów , z którymi bawi się np. na placu zabaw,
- Gdy rozmawiamy z dzieckiem powinniśmy stać blisko niego, będąc zwróconymi w jego kierunku. Nie chodzimy podczas rozmowy i nie odwracamy się plecami,
- Ważny jest także strój opiekuna : np. broda czy wąsy zasłaniające usta, ciemne okulary, długie kolczyki w uszach – rozpraszają uwagę,
- Należy mówić do dziecka wyraźnie używając normalnego głosu i intonacji, unikać gwałtownych ruchów głową czy nadmiernej gestykulacji,
- Warto zadbać o spokój i ciszę w domu – eliminować zbędny hałas m.in. zamykać okna przy ruchliwej ulicy, unikać szeleszczenia kartkami papieru, szurania krzesłami – to utrudnia rozumienie mowy i powoduje też większe zmęczenie,
- Zawsze staramy się upewnić, czy dziecko rozumie co do niego mówimy. W przypadku trudności należy zapewnić mu dodatkowe wyjaśnienia, sformułować inaczej polecenie, używając prostego, znanego dziecku słownictwa. Warto porozumiewać się korzystając z gestykulacji i odgrywania scenek, żeby zobrazować jakiś aspekt wypowiedzi,
- Pamiętajmy, że dziecko z wadą słuchu ma trudności z równoczesnym wykonywaniem kilku czynności w tym samym czasie. Nie wymagajmy od niego, żeby wykonywał kilka czynności na raz. Musi mieć możliwość stałego obserwowania naszej mimiki, gestykulacji i ruchu ust,
- Podczas pracy z dzieckiem w domu warto korzystać z różnych form obrazowania wypowiadanych kwestii, np. z tableta, czy komputera stacjonarnego,
- Należy umożliwić dziecku przemieszczanie się tam, gdzie dzieją się ważne doświadczenia, np. podczas uroczystości rodzinnych, czy udziału w imprezach plenerowych. Poprzez bliższą obserwację zapewnić poznanie wielozmysłowe – także z udziałem wzroku, dotyku i słuchu,
- Do dziecka niedosłyszącego zwracamy się po imieniu, aby zwrócić jego uwagę na twarz osoby mówiącej, unikamy gwałtownego dotykania, szarpania,
- Do zadań rodziców należy także przełamywanie dużego stresu i napięcia emocjonalnego, jaki towarzyszy dziecku przy nawiązywaniu kontaktów z osobami dorosłymi i rówieśnikami,
- Konieczne jest aktywizowanie dziecka do rozmowy poprzez zadawanie prostych pytań, podtrzymywanie jego odpowiedzi przez dopowiadanie pojedynczych słów, umowne gesty, mimiką twarzy,
- Nie pytamy wprost - czy rozumiesz?, bo jest to deprymujące. Nie stosujemy także pytań w formie intonacji np. Pada deszcz? Dziecko odbiera to jak twierdzenie – nie odczytując formy pytającej. Dlatego też, należy zapytać: Czy pada deszcz?,
- Podczas interakcji z dzieckiem starajmy się często zadawać mu pytania, by podtrzymać jego koncentrację uwagi na optymalnym poziomie,
- Dziecko niedosłyszące chce być traktowane na równi z innymi – warto, zatem zlecać mu różne drobne zadania do wykonania, by podnosić u niego poziom poczucia sprawczości i wpływu na własne życie,
- Starajmy się regularnie czytać dziecku. Stymulując go następnie, poprzez zadawanie pytań naprowadzających do dyskusji nad tekstem, Pytania ukierunkowujące mogą dotyczyć następujących aspektów :
- głównego bohatera lektury, jego wyglądu, wykonywanych zadań
- określenie miejsca, czasu akcji
- opowiadania najważniejszego wydarzenia , jego przebiegu i zakończenia
- oceny postępowania bohaterów,
- Odwołując się do wcześniejszych doświadczeń i wyobrażeń dziecka – wyjaśniajmy mu nowe słownictwo i nowe istotne pojęcia,
- Korzystajmy z innych kompensujących funkcji poznawczych, np. wzroku. Możemy założyć z dzieckiem dzienniczek nowych słów, w których będzie zamieszczał ilustracje do nowo poznanych sformułowań,
- Celebrujmy z dzieckiem różne święta rodzinne i państwowe, czy wydarzenia domowe i przedszkolne – poprzez rozmowę o nich i ich wizualizację przelaną na papier w postaci pracy plastycznej,
- Starajmy się jak najczęściej chwalić i nagradzać dziecko. Krytyka będzie je onieśmielać, pogłębiać bierność i powiększać brak wiary we własne możliwości, nasilając kompleks związany z innością.
Anna Pasławska-Turczyn
psycholog
Foto sxc.hu
Nasi specjaliści
Aneta Styńska
Psycholog
Psychoterapeuta
Trener żywienia
Diagnostyka
Psychoterapeuta
Trener żywienia
Diagnostyka
Anna Jabłońska
Psycholog
Seksuolog
Psycholog dziecięcy
Seksuolog
Psycholog dziecięcy
Alicja Krawczyk
Psycholog
Doradca zawodowy
Praktyk terapii BSF
Diagnostyka
Doradca zawodowy
Praktyk terapii BSF
Diagnostyka
Hanna Świerczewska
Psycholog
Psychotraumatolog
Psychoonkolog
Psychotraumatolog
Psychoonkolog
Łukasz Choinkowski
Psychoterapeuta
Barbara Wysocka
Psycholog
Terapeuta SFBT
Terapeuta SFBT
Magdalena Kowalska
Psycholog
