Jak bezrobocie wpływa na psychikę
piątek, 13 kwietnia 2012
:: Umów konsultację z doradcą zawodowym z międzynarodowym doświadczeniem (coaching kariery) >
Każdy z nas ceni sobie inne wartości. Dla kogoś może być ważny rozwój osobisty, a dla kogoś otoczenie w jakim się obraca. Dąży do realizacji swoich planów. Dba o stan ducha, bądź o karierę zawodową. Wiele jest czynników, które mogą zwiększać jakość naszego życia. W zależności od hierarchii wartości, zmierzamy w jakimś konkretnym kierunku.
W takim razie jaką rolę przypisuje się pracy?
Co ona takiego daje?
Po zakończeniu edukacji, przychodzi czas, w którym człowiek myśli o zajęciu przynoszącym jakieś dochody. Jaką drogą może podążać? Może kierować się czystą chęcią zarobku bądź ambicją czy zainteresowaniami. Zaczyna szukać pracy, która zapewni realizację minimalnym potrzeb bytowych. Czasami może być to kompletnie odmienne zajęcie od jego oczekiwań. Skupia się nie tylko na tym czego pragnie, ale na tym co umożliwi mu stabilizację. Przyjmuje każdą pracę, która zaspokoi nie tylko jego potrzeby, ale również rodziny. Chce mieć dach nad głową oraz pełen talerz jedzenia.
Czy praca spełnia tylko fizjologiczne zapotrzebowanie? Czy obecne czasy, w jakich żyjemy sprawiają, że stać nas również na inne rzeczy?
Każda czynność wykonywana przez człowieka, nie krzywdząc przy tym innych, jest godną pochwały. Czemu czasami patrzymy niechętnie na ludzi spełniających swoje obowiązki? Dlaczego traktujemy gorzej ludzi wykonujących inne zajęcie? Każdy rodzaj pracy jest pożyteczny dla całego społeczeństwa. Jeśli ktoś nie będzie chciał tego zrobić, to kto za niego to uczyni.
Szacunek dla każdego człowieka jest podstawą. Wykonywanie należycie swoich obowiązków, sprawia, że człowiek myśli o sobie pozytywnie. Czuje, że to co robi daje pożytek nie tylko innym, ale również jemu. Czyż nie jest to klucz do sukcesu? Czyż praca sprawiająca radość, satysfakcję nie pomaga w samoakceptacji?
Czasami człowiek kieruje się swoimi ambicjami. Wybiera zajęcie, które podwyższy jego kwalifikacje, a może zapewni lepszy start w życiu.
Co jeszcze może zapewnić praca?
Uznanie szefa , lepsze stanowisko - to wszystko podnosi motywację. Jeśli jest doceniony za to co robi, stara się utrzymać swoją pozycję lub podążać jeszcze wyżej. Iść do samego szczytu swojej kariery. Dzięki temu człowiek może stać się bardziej pewnym siebie. Docenia swoją wiedzę, umiejętności, a przede wszystkim wierzy w siebie. Może przychylnie patrzeć w swoją stronę. Być zadowolonym ze swoich osiągnięć.
Praca zgodna ze swoimi zainteresowaniami może przynieść wiele korzyści. Człowiek wykonuje zadania, które nie tylko sprawiają mu satysfakcję, ale również przynoszą dochody. Czyż nie jest to wspaniałe? Nie tylko można się wykazywać swoimi umiejętności, ale również rozwijać je jeszcze głębiej. Człowiek może mieć wiele pomysłów, aby usprawnić firmę. Ma trzeźwy umysł, czuje się pewniej, gdyż jest to jego działka zainteresowań. Człowiek jest dumny z wykonywanej pracy. Wie co robi oraz jak to wcielić w życie.
Co oprócz wyżej wymienionych czynników daje nam jeszcze praca?
Nie tylko samospełnienie, ale również możliwość rozwoju oraz kontakt z innymi ludźmi. Dzięki pakietom szkoleniowym jakie proponują niektóre firmy, można zwiększyć listę swoich kwalifikacji. W zależności od stanowiska, potrzebne są inne umiejętności, których oczekuje pracodawca. Może szukać osoby, która już je posiada, bądź decydować się na wyszkolenie pracownika w kierunku podanego stanowiska. Każda firma respektuje inne zasady, stąd szerokie pole działania z ich strony. Niektóre stanowiska opierają się np. na kontakcie z klientem. Człowiek dzięki temu zwiększa swoje zdolności interpersonalne. Przebywanie z kimś, udzielanie porad, czy leczenie umożliwia bezpośredni, bądź pośredni kontakt z człowiekiem. Dla ludzi, którzy nie mają bogatego życia towarzyskiego umożliwia to poznanie nowych ludzi oraz pomaganie im. Również rozmowa z drugą osobą obniża lęk społeczny. Daje szansę na pokonanie swoich trudności, a poczucie, że jest się komuś potrzebnym zwiększa samoocenę.
Bezrobocie
Praca jest bardzo ważnym czynnikiem w codziennym funkcjonowaniu. Kiedy jej brakuje, co takiego się dzieje? Jak człowiek może odbierać taką sytuację?
Według danych statystycznym bezrobocie wynosi obecnie ok.12% w naszym kraju. Od jakiegoś czasu nie ulega ono zmianie, ale istnieje wzrostowa tendencja. Obecnie najbardziej zagrożoną bezrobociem grupą wiekową jest 20-25 lat. Są to osoby wkraczające w okres dorosłości. Jak bezrobocie może na nich wpływać? Jakie skutki niesie ze sobą?
Człowiek kończąc szkołę średnią czy studia nie ma gwarancji, że znajdzie pracę. Brak zapotrzebowania na rynku osób z danymi kwalifikacjami czy wykształceniem sprawia, że osoba w wyżej wymienionej grupy wiekowej nie może znaleźć pracy. W jaki sposób może to wpływać na stan psychiczny? Bezrobocie uniemożliwia wyprowadzenie się od rodziców. Brak środków do życia, hamuje wejście w życie dorosłe, stabilne oraz samodzielne. Człowiek nie jest w stanie zacząć życia na własną rękę. Nie może zaspokoić swoich potrzeb fizjologicznych, a co dopiero mówić o innych jak np. o bezpieczeństwie.
Skoro nie jest w stanie rozpocząć samodzielnego życia, nie może założyć rodziny, gdyż nie ma jak o nią zadbać. Jak widać bezrobocie ciągnie za sobą wiele strat. Hamuje oczekiwania, marzenia. Człowiek bez pracy, może nie widzieć dalszych perspektyw. Czuje się odrzucony oraz zrezygnowany. Nie wie jak może sobie poradzić, co zrobić, aby zarobić na swoje utrzymanie. Brakuje mu chęci do działania, gdyż nie widzi pozytywnych efektów. Nie wie, w którą stronę pójść, nie wie co zrobić. Może mieć poczucie beznadziejności oraz obniżoną samoocenę. Zaczyna brakować wiary w siebie
„skoro do tej pory nic nie znalazłam/em, to w jaki sposób ma się to zmienić?!"
Przyszłość widzi tak samo szaro jak teraźniejszość. W efekcie co może to spowodować? Depresję, zaburzenia lękowe. Człowiek boi się o kolejny dzień. Ma obniżony nastrój, nic go nie cieszy. Nie podejmuje już kroków ku zmianie rzeczywistości. Rezygnuje z działań, które go podtrzymywały. Nie czyta nowych ogłoszeń, nie wysyła CV. Nie ma ochoty robić cokolwiek w tym kierunku. Nie rozmawia z ludźmi, tylko pogrąża się jeszcze bardziej w swoim smutku.
Bezrobocie w sile wieku i przed emeryturą
Bezrobocie nie dotyka tylko ludzi w wieku 20-25, ale również starszych. Redukcja etatów, prywatyzacja firm bądź przekierowanie jej na inną działalność może spowodować, że ludzie pracujący wiele lat w jednej branży, zostają na bruku. Czy istnieje szansa na znalezienie zajęcia dla ludzi w wieku 50+? Jak oni odbierają bezrobocie?
Kiedy człowiek ma na utrzymaniu całą rodzinę, a nagle zostaje bez pracy, przeżywa szok. Jest rozczarowany daną sytuacją, gdyż jako kompetentny pracownik zostaje wyrzucony z pracy. Niestety zmiany na rynku powodują wiele strat dla ludzi. Boją się, że nie znajdą nowego zajęcia, biorąc pod uwagę ich wiek. Mimo doświadczenia, mogą mieć problemy, aby rozpocząć na nowo życie zawodowe. Chętniej mogą zatrudniać osoby młode, które są żwawe, dopiero wkraczające na rynek pracy. W takim razie skąd bierze się bezrobocie wśród ludzi w wieku 20-25 lat, skoro przychylniej na nich patrzą pracodawcy?
Martwią się o swoje dzieci, które odczują zmiany spowodowane brakiem pracy. Boją się o mieszkanie, szkołę dzieci. Brak dochodów bardzo utrudnia codzienne funkcjonowanie. Bezrobotny może mieć obniżone samopoczucie. Może mieć poczucie winy, że przez niego dzieci nie mają co jeść. Wiąże się to również z ograniczeniami finansowymi czyli rezygnacja z zajęć dodatkowych oraz wyjazdów wakacyjnych czy dokładne liczenie wydawanych pieniędzy na jedzenie.
Cały system rodzinny czuje konsekwencje braku pracy przez rodzica
Wizyta komornika czy kuratora to również skutki bezrobocia. Stan psychiczny nie tylko rodzica, ale również dzieci ulega pogorszeniu. Ciągły lęk o jutrzejszy dzień przyczynia się do powstania zaburzeń lękowych. Zmiany zamieszkania, bądź przenoszenie się do innych członków rodziny wywołują zmiany otoczenia oraz problemy z adaptacją do nowego środowiska szkolnego przez dzieci. Czują się odrzucone, niechciane. Czują się gorsze od innych. Mimo chęci oraz prób walki, rodzicowi może zabraknąć sił, aby zmienić obecną sytuację finansową. Nie widzi zmian w kierunku poprawy rzeczywistości, dlatego może pojawić rezygnacja z jego strony. Nie tylko może mieć pretensje do otoczenia, ale również do siebie. Nie akceptuje siebie, nie wierzy, że jest w stanie cokolwiek dokonać. Ma nastrój depresyjny. Kiedy się podda, nic już nie będzie mógł zrobić...
Bezrobocie nie tylko dotyka pojedyncze jednostki, ale całe społeczeństwo. Brak miejsc zatrudnienia po studiach wyższych, czy bankructwo firmy nie tylko powoduje brak środków finansowymi, ale liczne skutki psychologiczne jak brak poczucia bezpieczeństwa, zniechęcenie czy nawet zaburzenia psychiczne jak np. depresja. Co w takiej sytuacji można zrobić? W pierwszej kolejności należy zadbać o swój stan psychiczny, gdyż jeśli nie zaakceptujemy siebie, nie podniesiemy swojej samooceny, będzie nam trudno znaleźć jakiegokolwiek zajęcie. Istotna również jest sieć wsparcia czyli kontakt z bliskimi, który ukoi nasz ból, poprawi nastrój czy okaże zrozumienie. Brak pracy może wpędzić każdego w ślepy zaułek, ale ważne w tym wszystkim jest to, aby nie być samemu, aby poczuć na ramieniu dłoń przyjaciela.
A może warto pomyśleć o zdobyciu nowych kwalifikacji? Może zwiększyć swoje pole zainteresowań? Może warto zmienić coś w sobie, spróbować nowych czynności?
Pozdrawiam serdecznie,
Anna Kolasińska
www.psychorada.pl
Foto w artykule sxc.hu
Nasi specjaliści
Aneta Styńska
Psychoterapeuta
Trener żywienia
Diagnostyka
Anna Jabłońska
Seksuolog
Psycholog dziecięcy
Alicja Krawczyk
Doradca zawodowy
Praktyk terapii BSF
Diagnostyka
Hanna Świerczewska
Psychotraumatolog
Psychoonkolog
Łukasz Choinkowski
Barbara Wysocka
Terapeuta SFBT
