Jak wygląda świat oczami dziecka z ADHD?
piątek, 7 lutego 2025
:: Konsultacje Skype online - umów najbliższy termin >
Wyobraź sobie, że Twój umysł to przeglądarka internetowa z dziesiątkami otwartych kart – każda z nich wyświetla coś innego, a Ty nie możesz ich zamknąć. Albo że siedzisz w kinie, gdzie równocześnie wyświetlają się trzy filmy, a światło wciąż migocze. Tak właśnie może wyglądać codzienność dziecka z ADHD.
To nie kwestia braku wychowania czy złej woli – to inny sposób funkcjonowania mózgu. Jak dziecko z ADHD widzi świat? Jakie emocje, trudności i wyzwania towarzyszą mu każdego dnia?
Świat pełen bodźców – jak to jest, gdy wszystko rozprasza?
Dzieci z ADHD mają trudność z filtrowaniem informacji. Oznacza to, że ich mózg rejestruje wszystko – szum rozmów, brzęczenie świetlówki, dźwięk ołówka stukającego o biurko, zapach obiadu z kuchni, a do tego jeszcze własne myśli.
👀 „Chciałem słuchać pani w szkole, ale ptak za oknem fruwał tak szybko, że nie mogłem przestać patrzeć. Nagle przypomniałem sobie, że wczoraj oglądałem film o ptakach, i zastanawiałem się, jak one widzą świat…”
Dla dziecka z ADHD rzeczywistość jest pełna rozpraszaczy, które dla innych mogą być ledwo zauważalne.
Emocje jak rollercoaster – od euforii do frustracji
Dzieci z ADHD często odczuwają emocje intensywniej. Ekscytacja, radość, smutek, gniew – wszystko jest „głośniejsze”, silniejsze i bardziej nagłe.
💥 „Chciałem tylko opowiedzieć mamie o super pomyśle, ale zanim skończyłem, powiedziała, żebym się uspokoił. Ale ja byłem taaak podekscytowany! To było ważne! A potem zrobiło mi się smutno i zły byłem na siebie, że znowu jestem 'za głośny'.”
Regulowanie emocji to ogromne wyzwanie – dziecko może wybuchnąć gniewem, zanim zdąży pomyśleć, że powinno się zatrzymać.
Nuda boli – dosłownie!
Dziecko z ADHD nie tylko szybko się nudzi, ale wręcz nuda jest dla niego bolesna. Mózg potrzebuje intensywnych bodźców – gdy ich brak, dziecko może się wiercić, zaczepiać innych, wymyślać „szalone” zabawy.
😩 „Pani mówiła coś ważnego, ale to było tak nudne, że myślałem, że eksploduję. Ręce same zaczęły robić kulki z gumki, a nogi podskakiwały. A potem znowu dostałem uwagę…”
Dziecko nie chce przeszkadzać – jego mózg dosłownie walczy o stymulację.
Chaos w głowie – problem z organizacją i pamięcią
Z pozoru proste zadanie – jak spakowanie plecaka – może być jak układanie 100-elementowej układanki. Dzieci z ADHD mają trudność z planowaniem, organizacją i pamiętaniem wielu rzeczy jednocześnie.
📦 „Mama mówiła, żebym wziął strój na WF, ale kiedy wszedłem do pokoju, zobaczyłem klocki i przypomniałem sobie, że chciałem dokończyć budowlę. A potem musiałem szybko wychodzić i strój został w pokoju.”
To nie lenistwo – to trudność w zarządzaniu pamięcią roboczą.
Impulsywność – najpierw działam, potem myślę
Dzieci z ADHD często robią rzeczy, zanim zdążą się zastanowić. Nie wynika to ze złych intencji, ale z trudności w kontrolowaniu impulsów.
🤯 „Chciałem powiedzieć coś śmiesznego, zanim zapomnę! I zanim się zorientowałem, wszyscy patrzyli na mnie dziwnie, a pani powiedziała, że znowu przeszkadzam.”
Impulsywność może prowadzić do nieporozumień i problemów społecznych, choć dziecko wcale nie chce sprawiać kłopotów.
Jak możemy pomóc?
🔹 Daj więcej czasu na odpowiedź – zamiast poganiać, daj dziecku chwilę na zebranie myśli.
🔹 Używaj krótkich komunikatów – proste zdania pomagają lepiej zrozumieć polecenia.
🔹 Pomóż w organizacji – checklisty, przypomnienia, wizualne plany ułatwią codzienne obowiązki.
🔹 Nie karz za „wiercenie się” – czasem ruch pomaga skupić się lepiej! Można zaproponować piłeczkę antystresową lub krzesło balansujące.
🔹 Bądź cierpliwy – ADHD to nie wybór, a dziecko naprawdę się stara.
Dziecko z ADHD patrzy na świat inaczej – bardziej intensywnie, chaotycznie, emocjonalnie. To ogromne wyzwanie, ale też wielki dar – kreatywność, spontaniczność i nietypowe spojrzenie na rzeczywistość mogą stać się jego atutem.
💬 Czy masz doświadczenia z ADHD – własne lub jako rodzic? Jakie strategie działają u Was?
Alicja Krawczyk
psycholog >
Terapeuta SFBT
