Psycholog a terapeuta, psychiatra, psychoterapeuta
środa, 8 maja 2019
Osoby, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej szukają kontaktu z kimś kto profesjonalnie zajmuje się pomocą psychologiczną. Często zastanawiają się do kogo udać się po pomoc - do psychologa, terapeuty, psychoterapeuty, coacha? Pojawia się szereg wątpliwości w zakresie tego, do kogo udać się w sprawach dotyczących trudności związanych ze zdrowiem psychicznym. Aby to ułatwić wyjaśniamy czym zajmują się poszczególni specjaliści.
Należy pamiętać, że psycholog, psychoterapeuta i psychiatra to trzy odrębne zawody. Psycholog to magister psychologii. Psychoterapeuta to osoba, która poza studiami magisterskimi ukończyła dodatkowe 4 studia podyplomowe w zakresie psychoterapii i zajmuje się leczeniem zaburzeń psychicznych, a psychiatra to lekarz medycyny 6 letnich studiach medycznych i 5 letniej po specjalizacji z psychiatrii.
Psycholodzy, psychoterapeuci i psychiatrzy często ze sobą współpracują, ponieważ wiele problemów wymaga łączenia psychoterapii z farmakologią. Leki usuwają objawy, ale nie wpływają na przyczyny odczuwanych trudności i dlatego dolegliwości po jakimś czasie powracają, stąd konieczność równoległej psychoterapii krótko lub długookresowej.
Psycholog >
Psycholog to osoba, która ukończyła 5-letnie psychologiczne studia magisterskie. Ma uprawnienia do przeprowadzania badań specjalistycznymi testami psychologicznymi (inteligencja, emocje, stres, na potrzeby rekrutacji, itd.), świadczy usługi poradnictwa psychologicznego dla dzieci, młodzieży i dorosłych w przypadku krótkotrwałych kryzysów na tle psychologicznym, psychoedukację, wydaje zaświadczenia i opinie psychologiczne. Może też doradzać w kwestiach związanych z wychowywaniem dzieci, pracą, biznesowych itd.
Studenci psychologii kształcą się w różnych specjalnościach, np. psychologia transportu (badania dla kierowców), psychologia sądowa (orzeczenia i opinie sądowe), poradnictwo zawodowe (doradcy zawodowi), psychologia pracy (działy HR), psychologia kliniczna (zaburzenia w sferze psychiki), psychologia społeczna (oddziaływanie wzajemne na siebie różnych osób).
Psycholog nie może prowadzić psychoterapii, ani wypisywać recept.
Psycholog świadczy pomoc krótkoterminową obejmującą 8-12 spotkań i koncentruje się przede wszystkim na bieżących trudnościach pacjenta. Pierwsze wizyty to zazwyczaj rozmowa służąca, jak najlepszemu poznaniu trudności i diagnozy problemu, a następnie zaproponowanie i wspólne ustalenie z klientem obszarów do wspólnej pracy, lub jeśli to konieczne też skierowaniu do innego specjalisty (np. w przypadku stwierdzenia depresji czy schizofrenii do psychiatry i psychoterapeuty).
Psychoterapeta >
Psychoterapeuta to osoba, która ukończyła 5 letnie studia magisterskie, a następnie 4 letnią szkołę psychoterapii w określonym nurcie np. poznawczo-behawioralnym, psychodynamicznym, systemowym. Wymogiem uzyskania Certyfikatu Psychoterapeuty jest min. odbycie terapii własnej podczas szkoły psychoterapii, w trakcie której terapeuta porządkuje swoje życie osobiste, by lepiej pomagać pacjentom.
W zależności od pacjenta, problemu i stopnia jego nasilenia psychoterapeuta stosuje różne rodzaje i metody psychoterapii. Proces ten może być krótkoterminowy tj. 10-20 cotygodniowych spotkań lub długoterminowy (> 20 spotkań). Psychoterapia dotyka długofalowych głębokich wewnętrznych stanów pacjenta, nawarstwionych latami trudności, z którymi mimo własnych starań nie potrafi sobie poradzić.
Psychoterapia najczęściej zajmuje się takimi problemami jak: depresja, stany lękowe, zaburzenia odżywiania, natręctwo myślowe, DDA, zaburzenia snu, objawy psychosomatyczne.
Podstawowym środkiem leczenia w psychoterapii jest specyficzny rodzaj relacji pomiędzy pacjentem a psychoterapeutą, oparty na zaufaniu, rozmowie oraz kontrakcie zawartym na początku terapii.
Psycho-Traumatolog >
Psychotraumatolog to psycholog, który prowadzi terapię traumy, żałoby, po wypadkach komunikacyjnych, gwałcie, katastrofach naturalnych, doświadczeniach wojennych.
Psycho-Onkolog >
Wielu pacjentów cierpiących na chorobę nowotworową – już w pierwszym dniu leczenia – wymaga kompleksowego wsparcia i pomocy psychologicznej. Nadmierne zmęczenie, strach, depresja, ból i lęk wpływają niekorzystnie na wolę walki chorego i podważają jego wiarę w powrót do zdrowia. Z pomocą przychodzi psychoonkolog.
Działania psychoonkologów skupiają się głównie na trzech obszarach - profilaktyce chorób nowotworowych, wsparcia chorych i ich bliskich oraz edukacji personelu pracującego z osobami chorymi. Psychoonkologia jest specjalizacją, która przygotowuje psychologa do pracy z osobami chorymi na nowotwory oraz ich rodzin w okresie choroby, począwszy od diagnozy poprzez przebieg choroby, a także odejście osoby chorej. Podczas procesu żałoby psychoonkolog może prowadzić terapię lub zaproponować wizytę u psychotraumatologa. Pomoc psychoonkologa może obejmować terapię indywidualną, grupową, spotkania w domu lub poza nim.
Psycho-Dietetyk >
Psychodietetykami zostają dyplomowani psychologowie, dietetycy, lekarze (ale też przedstawiciele innych zawodów, np. fizjoterapeuci, pielęgniarki), którzy ukończyli studia podyplomowe na kierunku psychodietetyka
Psychodietetyka to dziedzina łącząca wiedzę medyczną dotyczącą diet i zdrowia z wiedzą psychologiczną. Praca z pacjentem polega nie tylko na sformułowaniu najlepszych zaleceń dotyczących diety i aktywności fizycznej ale także na pomocy we wdrażaniu zaleconych zmian w życie. Kompleksowe podejście do tematu zmiany stylu życia, w tym zmiany nawyków żywieniowych, umożliwia skuteczne osiągnięciu celu i zapewnia nie tylko poprawę zdrowia, ale także wyglądu i samopoczucia.
Psycho-Seksuolog >
Seksuolog to przeważnie psycholog lub lekarz o dodatkowej specjalizacji w dziedzinie seksuologii, który zajmujące się sferą życia seksualnego człowieka. Do seksuologa warto się udać, jeśli pacjenta dotyczą problemy związane z seksem - brak orgazmu, zaburzenia erekcji, przedwczesny wytrysk albo pochwica, bolesne stosunki, uzależnienie od seksu, niechęć do erotyki i seksu wśród par i małżeństw.
Seksuolog udziela również niezbędnych wskazówek, gdy młoda osoba dopiero zamierza rozpocząć współżycie płciowe. Udzieli porad z zakresu anatomii, higieny intymnej, zapobiegania ciąży, a także w przypadku problemów z akceptacją orientacji seksualnej czy określeniem swojej tożsamości płciowej.
W przypadku wizyty u lekarza seksuologa można uzyskać dodatkowo leki farmakologiczne. Podczas wizyty u psychologa o specjalizacji seksuologicznej można kontynuować terapię lub psychoterapię w zakresie tego obszaru swojego życia.
Seksuolog powinien być członkiem Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego, które prowadzi kursy, wydaje certyfikaty i kontroluje etykę i merytoryczny poziom pracy swoich seksuologów.
Terapeuta uzależnień >
Terapeuta uzależnień to osoba, która jest profesjonalnie przygotowana do pomagania osobom, które doświadczają problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych np. alkoholu, narkotyków,dopalaczy lub leków oraz uzależnień behawioralnych czyli uzależnień od seksu, internetu, zakupów, hazardu, jedzenia, itp.
Podczas terapii pacjent może dokonać szeregu zmian niezbędnych do utrzymania trzeźwości, zarówno w zakresie zachowań, postaw, przekonań, przyzwyczajeń jak i relacji międzyludzkich, sposobów reagowania, przeżywania i myślenia. Dzięki terapii uzależnień może także uwierzyć, że możliwe jest życie bez używek. Podczas terapii uzależnień osoba uzależniona zdobywa wiedzę na temat uzależnienia, jego objawów, przebiegu, konsekwencji i wpływu na wszystkie sfery życia. Terapia uzależnień ma na celu również wzmocnienie motywacji do trzeźwienia i przyjęcie odpowiedzialności za swoje życie i zdrowie.
Terapię prowadzi psycholog po ukonczenia dodatkowych szkolen w zakresie terapii uzależnień.
Doradca zawodowy >
Doradca zawodowy pomaga przy decyzji o wyborze zawodu, kierunku kształcenia, porad zawodowych uwzględniając możliwości psychofizyczne i sytuację życiową klientów, a także potrzeb rynku pracy oraz możliwości systemu edukacyjnego. Doradca pomaga także przy zmianie zawodu, wybraniu drugiego kierunku studiów, samozatrudnieniu czy poszukiwaniu pracy. Doradca poprzez współpracę z klientem, zaznajamia go z nowymi sposobami kontaktowania się z pracodawcą, sposobami poszukiwania pracy oraz możliwościami zawodowymi na rynku pracy. Może również wykonywać testy psychologiczne dotyczące preferencji zawodowych.
Psychiatra
Psychiatra jest lekarzem po 6 letnich studiach medycznych oraz 5 letnim stażem specjalizacyjnym z psychiatrii, uprawnionym do wystawiania recept, zwolnień z pracy (L-4), zaświadczeń i skierowań do szpitala lub innych specjalistów medycyny. Diagnozuje i leczy zaburzenia psychiczne. Do psychiatry trzeba koniecznie pójść wtedy, kiedy pacjent traci kontakt z rzeczywistością, słyszy głosy w głowie, jest agresywny wobec innych. Konsultacji lekarskiej wymagają też myśli samobójcze, okaleczanie się i wszelkie inne formy wyrządzania sobie krzywdy. Psychiatra zajmuje się leczeniem najtrudniejszych i najpoważniejszych zaburzeń psychicznych.
Coach >
Wizytę u coacha poleca się osobom, które nie mają problemów natury psychicznej, ale interesują się efektywniejszym wykorzystaniem swojej psychiki i chcą polepszyć jakość życia. Coach jest w stanie zmotywować do działania, zachęcić do wyzwań i poprawić samopoczucie. Pomoże przezwyciężyć bariery, jakie stoją na drodze do celu, który klient (pacjent) chce osiągnąć. Pozwoli rozwinąć potencjał, który drzemie w człowieku. Wpłynie na efektywność działań.
Zapraszamy na konsultacje z naszymi specjalistami >
Aneta Styńska
psycholog
w trakcie specjalizacji z Psychoterapii Par i Małżeństw
Nasi specjaliści
Aneta Styńska
Psychoterapeuta
Trener żywienia
Diagnostyka
Anna Jabłońska
Seksuolog
Psycholog dziecięcy
Alicja Krawczyk
Doradca zawodowy
Praktyk terapii BSF
Diagnostyka
Hanna Świerczewska
Psychotraumatolog
Psychoonkolog
Łukasz Choinkowski
Barbara Wysocka
Terapeuta SFBT
