Radzenie sobie ze stresem
poniedziałek, 16 września 2013
Dzisiejsze tempo życia i rosnące wymagania nakładają na nas wiele wyrzeczeń i obowiązków. Dobrze przystosowana osoba, musi nauczyć się dobrze radzić sobie z problemami i pojawiającym się codziennie stresem. Jak skutecznie przeciwdziałać stresowi i jego negatywnym konsekwencjom? Czy można nauczyć się lepszego radzenia sobie ze stresem?
Na początek odpowiedzmy sobie na pytanie czym jest stres. Według definicji stres jest psychofizyczną reakcją organizmu na bodźce stresowe, czyli takie które są ponad możliwości radzenia sobie danej osoby. Stres pojawia się kiedy wymagania wobec człowieka, przekraczają jego dostępne zasoby i możliwości.
W jaki sposób reagujemy na stres?
Na początku pojawia się reakcja alarmowa. Do organizmu dociera informacja o zagrożeniu. Pojawia się napięcie. Następnie pojawia się faza względnego przystosowania się do bodźca stresowego, kiedy mniej więcej nauczymy się sobie radzić w trudnej dla nas sytuacji.
Stres jednak w tej fazie nie mija i ma skłonność do narastania. Tak trafiamy do ostatniej fazy, która jest fazą wyczerpania. Zasoby i możliwości organizmu ulegają wyczerpaniu. Człowiek nie może dłużej się bronić w walce ze stresem. Następuje kryzys. Jeżeli ta faza przedłuża się i utrzymuje to może doprowadzić nawet do śmierci!
Nie każdy stres jest czymś złym. Istnieje także stres pozytywny zwany eustresem (w odróżnieniu od stresu negatywnego czyli dysstresu). Jest to stres, który mobilizuje nas do działania i dodaje nam energii. Dysstres natomiast wypala i odbiera siłę i motywację do podjęcia działań.
Jak sobie pomóc?
Aby skutecznie radzić sobie ze stresem, warto jest poznać odpowiednie techniki. Wyróżniamy wiele sposobów radzenia sobie ze stresem.
- Jednym z nich są techniki relaksacyjne. Pozwalają one na odprężenie ciała i umysłu. Dzięki temu nie dotykają nas negatywne konsekwencje stresu. Czujemy się odprężeni i zadowoleni a to pomaga lepiej sobie radzić w codziennych sprawach. Jednym ze sposobów relaksacji jest mówienie sobie odpowiednich rozluźniających komunikatów. Np.: „Moje ciało staje się ciężkie, moja ręka i noga stają się ciężkie, jestem coraz bardziej odprężony, moje mięśnie rozluźniają się". Należy mówić do siebie podobne komunikaty odprężonym i spokojnym tonem. To wprowadza nas w stan relaksu i odprężenia. Dzięki temu potrafimy spojrzeć na sytuacje stresu z dystansu, w bardziej obiektywny sposób. To często umożliwia rozwiązanie trudnej dla nas sytuacji. Jedną z technik relaksacyjnych jest Relaksacja mięśni według Jacobsona. Metoda polega na naprzemiennym napinaniu i rozluźnianiu mięśni całego ciała. Kolejną metodą jest Technika Aleksandra, w której także rozluźniamy nasze mięśnie, ale tylko za pomocą sugestii np. „moje mięśnie rozluźniają się". W relaksacji może nam pomóc także słuchanie rozluźniającej muzyki czy też medytacje.
- Medytacja może polegać na powtarzaniu sobie pozytywnych afirmacji np. „jestem zadowolony i spokojny" lub bardziej klasyczne, powtarzanie mantr. Muzyka natomiast działa kojąco na układ nerwowy i wycisza wewnętrznie.
- Kolejnym ze sposobów radzenia sobie ze stresem może by rozmowa z przyjacielem lub bliską osobą. Umożliwia to wylanie własnych żalów i oczyszczenie się dzięki temu z negatywnych myśli i przekonasz. Druga osoba może nam także podsuną rozwiązanie trudnej sytuacji. A nawet jeśli tak się nie stanie, to już sama rozmowa działa terapeutycznie i odprężająco.
- Kolejną z metod może być prowadzenie dzienniczka uczuć (możesz prowadzić monitoring nastroju w Psychoradzie, wystarczy się zalogować i wejść w zakładkę Monitoring nastoju). Kiedy piszemy, przelewamy na papier nasze frustracje, emocje i myśli. Dzięki temu oczyszczamy się z nich i znajdujemy odprężenie. Warto wypróbować tę technikę jeśli mamy dużo czasu i codzienną mobilizację do spisywania swoich emocji.
- Następną bardzo skuteczną metodą radzenia sobie ze stresem jest aktywność fizyczna. Ćwiczenia pozwalają na pozbycie się zbędnego napięcia i stresu z ciała. Dzięki temu czujemy się lżejsi a wydzielane w trakcie ćwiczeń endorfiny wpływają pozytywnie na nasz nastrój. Możemy zainteresować się bieganiem, pływaniem czy grą zespołową. Możemy ćwiczyć w domu samotnie, ale także zapisać się na wspólne z innymi ćwiczenia na siłowni.
- Kolejną metodą może być także biofeedback. Polega on na uczeniu się jak sterować funkcjami naszego organizmu. Po podłączeniu do urządzenia, grając w gry, uczymy się jak zwalniać bicie naszego serca i regulować nasze ciało.
- Następną metodą jaką możemy wykorzystać w walce ze stresem jest masaż. Masaż odpręża i usuwa napięcia. Dzięki temu czujemy się lżejsi i bardziej pogodni. Kolejną metodą są techniki oddechowe. Jeżeli nauczymy się odprężać za pomocą oddechu, będziemy mogli zrelaksować się w każdych, nawet najbardziej stresujących sytuacjach.
- Jedną z bardziej kontrowersyjnych metod pozbycia się stresu i napięcia jest płacz. Płacząc możemy oczyścić się emocjonalnie i uzyskać dzięki temu sporą ulgę. Nie jest to metoda, którą warto nadużywać i nie można jej zastosować w każdych warunkach, ale w zaciszu domowym warto spróbować. Nie trzeba wstydzić się łez. Są nam bowiem pomocne.
- Kolejną metodą, która jest powiązana z medytacją, jest stosowanie pozytywnych afirmacji. Powinny być one używane w 1 osobie i zawierać w sobie pozytywny przekaz np. „Dobrze sobie radzę w życiu. Wszystko jest w porządku". Codzienne powtarzanie w ciągu dnia takich komunikatów polepsza nasze samopoczucie i pozwala lepiej sobie poradzić z napotykanym stresem.
- Pamiętajmy, że bardzo ważna jest profilaktyka. Trzeba działać nie tylko w sytuacji stresu, ale także wcześniej kiedy mamy dobre samopoczucie. Dzięki temu możemy lepiej się przygotować na cięższe wydarzenia i sytuacje.
- Pamiętaj także o zdrowej diecie i o tym aby się regularnie wysypiać. Sen nas regeneruje i dodaje sił w walce ze stresem. Warto ucinać sobie w ciągu dnia krótkie półgodzinne drzemki.
Dbajmy o siebie na każdym polu: fizycznym, psychicznym, ale także i duchowym.
Jak można zauważyć istnieje wiele różnych sposobów radzenia sobie ze stresem i każdy z nas powinien wybrać taki, który mu najbardziej odpowiada. Warto pamiętać o codziennej profilaktyce i o tym żeby dbać o nasze relacje z innymi ludźmi. To jak dogadujemy się z innymi ludźmi wpływa na nasze radzenie sobie ze stresem, a skuteczna siec wsparcia może zapobiec różnym powikłaniom postresowym. Dbajmy o nasze zdrowie codziennie.
Pozdrawiam serdecznie
Anna Obrzut
Nasi specjaliści
Aneta Styńska
Psychoterapeuta
Trener żywienia
Diagnostyka
Anna Jabłońska
Seksuolog
Psycholog dziecięcy
Alicja Krawczyk
Doradca zawodowy
Praktyk terapii BSF
Diagnostyka
Hanna Świerczewska
Psychotraumatolog
Psychoonkolog
Łukasz Choinkowski
Barbara Wysocka
Terapeuta SFBT
