Sensoryka a autyzm – jak nadwrażliwość i podwrażliwość wpływają na codzienne życie?

środa, 9 kwietnia 2025

 :: Konsultacje Skype online - umów najbliższy termin >


Jedną z kluczowych cech spektrum autyzmu są różnice w przetwarzaniu bodźców sensorycznych. Dla wielu osób autystycznych świat zewnętrzny może być zbyt intensywny lub przeciwnie – zbyt słaby. Te trudności z przetwarzaniem sensorycznym wpływają na codzienne funkcjonowanie i mogą powodować ogromny stres, który często pozostaje niezrozumiany przez otoczenie.

Co to jest nadwrażliwość i podwrażliwość sensoryczna?

  • Nadwrażliwość sensoryczna oznacza, że zmysły reagują zbyt silnie. Dźwięki mogą być odbierane jako bolesne, światło jako oślepiające, a dotyk – jako nieprzyjemny. Osoba nadwrażliwa unika bodźców, które dla innych są neutralne.

  • Podwrażliwość sensoryczna to sytuacja odwrotna – bodźce docierają „za słabo”, przez co osoba może potrzebować silniejszych doznań, np. mocniejszego przytulania, intensywnych zapachów, szybkiego ruchu.

Jak to wygląda w praktyce?

Przykłady nadwrażliwości:

  • Dźwięk suszarki do rąk w toalecie publicznej może wywołać ból lub panikę;

  • Światło jarzeniówek może być nie do zniesienia;

  • Niektóre tkaniny mogą sprawiać fizyczny dyskomfort;

  • Silne zapachy powodują mdłości lub ból głowy.

Przykłady podwrażliwości:

  • Brak reakcji na ból lub temperaturę;

  • Chęć intensywnego docisku ciała (np. zawijanie się w koc, przytulanie);

  • Nieustanna potrzeba ruchu (kręcenie się, podskakiwanie);

  • Poszukiwanie intensywnych smaków i zapachów.

Wpływ na życie codzienne

Zaburzenia integracji sensorycznej mają ogromny wpływ na funkcjonowanie:

  • W pracy i szkole – problemy z koncentracją, przeciążenia zmysłowe, trudność z przebywaniem w tłumie;

  • W relacjach – trudności z dotykiem, np. unikanie przytulania;

  • W codziennych czynnościach – wybredność jedzeniowa, problemy z ubieraniem się, trudności w podróżowaniu.

Dlaczego warto rozpoznać profil sensoryczny?

Zrozumienie, w jaki sposób nasze zmysły reagują na świat, pozwala lepiej o siebie zadbać. W przypadku osób w spektrum autyzmu – diagnoza i praca nad strategią radzenia sobie z bodźcami może znacząco poprawić jakość życia.

Diagnoza dorosłego może uwzględniać ocenę profilu sensorycznego i pomóc w:

  • lepszym zrozumieniu trudności,

  • zaplanowaniu środowiska bardziej przyjaznego sensorycznie,

  • budowaniu samoświadomości i akceptacji siebie.

Potrzebujesz wsparcia?

Jeśli podejrzewasz, że Twoje zmysły działają inaczej – nie ignoruj tego. To może być ważna część Twojej tożsamości.

Zapraszamy na konsultację – porozmawiajmy o tym, co czujesz.

 

 Alicja Krawczyk 

psycholog >
Terapeuta SFBT
Diagnoza spektrum autyzmu

Diagnoza ADHD

Wybierz usługę, specjalistę i termin

Usługa
Aneta Styńska
Aneta Styńska
Psycholog
Psychoterapeuta
Trener żywienia
Diagnostyka
Anna Jabłońska
Anna Jabłońska
Psycholog
Seksuolog
Psycholog dziecięcy
Terapeuta środowiskowy
Alicja Krawczyk
Alicja Krawczyk
Psycholog
Doradca zawodowy
Terapeuta SFBT
Diagnostyka
Hanna Świerczewska
Hanna Świerczewska
Psycholog
Psychotraumatolog
Psychoonkolog
Psycholog dzieci i młodzieży
Terapeuta par
Terapeuta uzależnień
Łukasz Choinkowski
Łukasz Choinkowski
Terapeuta uzależnień
Barbara Wysocka
Barbara Wysocka
Psycholog
Terapeuta SFBT
Trener EEGBiofeedback
Psycholog transportu

Jak kupować? Wybierz produkt odpowiedni dla Ciebie Podaj nam swoje dane Dokonaj opłaty Aktywacja następuje w ciągu 24 godzin od momentu wpłaty środków

Jeżeli potrzebujesz natychmiastowej pomocy, zadzwoń pod numer alarmowy 112 (Polska) lub udaj się do najbliższej jednostki pogotowia ratunkowego lub policji. Możesz również skorzystać z bezpłatnego kryzysowego telefonu wsparcia. Numer dla dorosłych tel. 116 123 (14:00-22:00), dla młodzieży tel. 116 111 (12:00-02:00). Nasz serwis nie jest przeznaczony dla osób znajdujących się w sytuacji zagrożenia życia.