Uzależnienie od pracy – kiedy ambicja staje się problemem

piątek, 16 maja 2025

 :: Konsultacje Skype online - umów najbliższy termin >


W dzisiejszym świecie pracowitość to waluta. Ambicja – cnota. „Zasuwać” – powód do dumy. Ale gdzie kończy się zdrowe zaangażowanie, a zaczyna niebezpieczne uzależnienie? I dlaczego tak trudno to zauważyć?

💼 Pracoholizm – co to właściwie znaczy?

Pracoholizm, czyli uzależnienie od pracy, to nie tylko „dużo pracuję”. To wewnętrzny przymus, który nie daje odpocząć. To sytuacja, w której praca staje się najważniejszą rzeczą w życiu – kosztem zdrowia, relacji, snu, a nawet własnych granic.

Brzmi znajomo? Pracoholicy często słyszą pochwały: „Zawsze można na Ciebie liczyć”, „Niezniszczalna/y”, „Ty to masz etykę pracy!”. Tymczasem wewnątrz… często czują pustkę, zmęczenie, lęk i brak sensu poza pracą.

🔍 Objawy uzależnienia od pracy:

  • Trudność z odłączeniem się od służbowych myśli – nawet wieczorem, na urlopie, w czasie wolnym.

  • Poczucie winy, gdy się nie pracuje („Marnuję czas”, „Powinienem zrobić więcej”).

  • Stałe przeciążenie i przemęczenie – ale ignorowanie sygnałów ciała.

  • Odkładanie potrzeb fizycznych i emocjonalnych na później („Jeszcze tylko skończę to i tamto…”).

  • Zanik relacji towarzyskich – praca „zjada” przestrzeń na ludzi.

  • Wysokie ciśnienie wewnętrzne – „Muszę być najlepszy/a”, „Nie mogę sobie odpuścić”.

  • Zaniedbywanie zdrowia – bo „szkoda czasu na lekarza”.

⚠️ Czy to problem psychiczny?

Tak. Pracoholizm, mimo że często społecznie nagradzany, to forma uzależnienia behawioralnego. Mechanizmy podobne jak w przypadku uzależnień od substancji – tylko substancją staje się… obowiązek, cel, „to-do lista”.

To również mechanizm ucieczkowy. Dla wielu osób praca staje się sposobem radzenia sobie z lękiem, niską samooceną, pustką emocjonalną, kryzysem tożsamości. Z zewnątrz – sukces. W środku – napięcie.

👤 Kto jest szczególnie narażony?

  • Osoby z wysokim poziomem perfekcjonizmu i poczucia odpowiedzialności.

  • Osoby wychowane w domach, gdzie uznanie było warunkowe („Jesteś coś wart, jeśli masz wyniki”).

  • Ludzie z wysoką potrzebą kontroli i niską tolerancją na „nicnierobienie”.

  • Pracownicy branż o wysokim prestiżu – IT, finanse, medycyna, własny biznes.

  • Osoby, które doświadczyły wypalenia, ale próbują „docisnąć” jeszcze mocniej.

🛑 Kiedy to już poważny sygnał?

  • Jeśli czujesz, że bez pracy nie wiesz, kim jesteś.

  • Jeśli Twoje ciało daje alarmy – bóle głowy, bezsenność, zmęczenie, problemy z żołądkiem.

  • Jeśli bliscy mówią: „Nie ma Cię w domu”, „Nie odpoczywasz”.

  • Jeśli nie umiesz wyłączyć telefonu na urlopie.

  • Jeśli praca przestała cieszyć – a stała się przymusem.

🔄 Co można zrobić?

Ucz się odpoczywać – nie tylko fizycznie, ale i psychicznie.
Zadaj sobie pytanie: Po co ja właściwie tyle pracuję?”
Ustal granice – czas bez maili, weekend bez laptopa.
Zrób „dietę” informacyjną z LinkedIna i kultu hustle.
Rozmawiaj – z bliskimi, z terapeutą.

🤝 Terapia może pomóc:

W psychoterapii przyglądamy się nie tylko objawom, ale i mechanizmom. Czego próbujesz uniknąć przez ciągłą aktywność? Dlaczego odpoczynek Cię niepokoi? Co się stanie, jeśli… odpuścisz?

Pracoholizm to nie tylko „za dużo roboty”. To często wołanie o pomoc – w przebraniu sukcesu.

Twoje życie to nie projekt do wykonania. Nie musisz być wiecznie produktywny/a, by zasługiwać na spokój.

📩 Jeśli czujesz, że praca zaczęła rządzić Twoim światem – umów się na konsultację. Razem znajdziemy drogę powrotu do równowagi.

 

 Alicja Krawczyk 

psycholog >
Terapeuta SFBT

Jak kupować? Wybierz produkt odpowiedni dla Ciebie Podaj nam swoje dane Dokonaj opłaty Aktywacja następuje w ciągu 24 godzin od momentu wpłaty środków

Jeżeli potrzebujesz natychmiastowej pomocy, zadzwoń pod numer alarmowy 112 (Polska) lub udaj się do najbliższej jednostki pogotowia ratunkowego lub policji. Możesz również skorzystać z bezpłatnego kryzysowego telefonu wsparcia. Numer dla dorosłych tel. 116 123 (14:00-22:00), dla młodzieży tel. 116 111 (12:00-02:00). Nasz serwis nie jest przeznaczony dla osób znajdujących się w sytuacji zagrożenia życia.