Życie osoby z ADHD...
piątek, 27 września 2024
:: Diagnoza ADHD online - umówszy termin
ADHD (ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder) to zaburzenie neurorozwojowe, które charakteryzuje się trudnościami w zakresie uwagi, impulsywnością oraz nadmierną aktywnością ruchową. Zwykle kojarzone jest z dziećmi, ale dotyka również dorosłych. Dla wielu osób, życie z ADHD może być pełne wyzwań, nie tylko w kontekście obowiązków zawodowych, ale także relacji interpersonalnych, organizacji codziennych zadań i funkcjonowania emocjonalnego.
Kiedy podejrzewamy ADHD - jakie mogą być oznaki?
Podejrzenia ADHD – pierwsze oznaki
Często osoby dorosłe zaczynają podejrzewać, że mogą mieć ADHD, gdy ich codzienne problemy zaczynają znacząco wpływać na jakość życia. W dzieciństwie te objawy mogły być niezauważone lub mylnie przypisywane innym problemom, takim jak trudności wychowawcze, lenistwo czy brak dyscypliny. Dopiero w dorosłości, kiedy wymagania społeczne i zawodowe stają się bardziej skomplikowane, problemy wynikające z ADHD mogą stać się bardziej widoczne.
Do najczęstszych symptomów, które mogą wskazywać na obecność ADHD u dorosłych, należą:
Trudności z koncentracją – Osoby z ADHD mogą mieć problem z utrzymaniem uwagi na zadaniach przez dłuższy czas. To może objawiać się zapominaniem o spotkaniach, odkładaniem zadań na później, a także chaotycznym podejściem do pracy.
Problemy z organizacją – Codzienne obowiązki, takie jak planowanie czasu, zarządzanie budżetem czy pilnowanie terminów, stają się trudne do zrealizowania. Wiele osób z ADHD opisuje swoje życie jako „ciągły bałagan”.
Impulsywność – Podejmowanie decyzji pod wpływem impulsu, bez zastanowienia się nad konsekwencjami, to częsty objaw. Może to dotyczyć zarówno wydatków finansowych, jak i działań w relacjach międzyludzkich.
Zmienność emocjonalna – Osoby z ADHD często doświadczają skrajnych emocji, takich jak frustracja, niepokój czy smutek, które mogą pojawiać się nagle i bez wyraźnego powodu. Trudności z regulacją emocji są jednym z kluczowych aspektów tego zaburzenia.
Niecierpliwość i nadaktywność – Choć u dorosłych nadmierna aktywność fizyczna może nie być tak wyraźna jak u dzieci, osoby z ADHD mogą odczuwać niepokój wewnętrzny, trudności z siedzeniem w jednym miejscu przez dłuższy czas czy potrzebę ciągłego ruszania się.
Życie z ADHD – codzienne wyzwania
Zmaganie się z ADHD może mieć różnorodne konsekwencje dla codziennego funkcjonowania. Oto kilka aspektów życia, w których ADHD może znacząco wpływać na codzienne doświadczenia:
Praca zawodowa – ADHD może powodować problemy w miejscu pracy. Trudności z koncentracją, zapominanie o ważnych zadaniach czy impulsywne działania mogą prowadzić do problemów z terminowością lub jakością wykonywanej pracy. W zawodach wymagających systematyczności, organizacji i precyzji osoby z ADHD często doświadczają frustracji, co może prowadzić do zmiany pracy lub braku satysfakcji zawodowej.
Relacje interpersonalne – Impulsywność i zmienność emocjonalna mogą wpływać na relacje z bliskimi osobami. Partnerzy, rodzina i przyjaciele mogą mieć trudności ze zrozumieniem, dlaczego dana osoba działa w sposób, który wydaje się nieprzemyślany lub chaotyczny. Związki mogą być pełne napięć z powodu braku regularnej komunikacji, zapominania o ważnych sprawach czy nagłych zmian nastroju.
Samopoczucie psychiczne – Osoby z ADHD mogą doświadczać niskiej samooceny, zwłaszcza jeśli przez lata były krytykowane za swoje zachowania lub miały trudności z osiągnięciem zamierzonych celów. Mogą one czuć się mniej wartościowe w porównaniu do innych osób, które łatwiej radzą sobie z codziennymi wyzwaniami.
Codzienna organizacja – Proste zadania, takie jak utrzymanie porządku w domu, organizacja spotkań czy zarządzanie finansami, mogą stać się dużym wyzwaniem. Osoby z ADHD często czują się przytłoczone ilością obowiązków, a próby ich realizacji mogą kończyć się frustracją i chaosem.
Jak radzić sobie z ADHD?
Choć życie z ADHD niesie ze sobą wyzwania, istnieją skuteczne strategie, które mogą pomóc w radzeniu sobie z codziennymi trudnościami.
Terapia – pomaga zidentyfikować nieefektywne wzorce myślenia i zachowania, a następnie uczy, jak je zmieniać na bardziej konstruktywne.
Leki – W niektórych przypadkach psychiatrzy mogą zalecić farmakoterapię, która może poprawić zdolność do koncentracji i kontrolę impulsów. Stymulanty, takie jak metylfenidat, są często stosowane w leczeniu ADHD, ale dostępne są również inne leki, które mogą pomóc w łagodzeniu objawów.
Zarządzanie czasem i planowanie – Wprowadzenie jasnych struktur i harmonogramów może pomóc w lepszej organizacji życia codziennego. Aplikacje do planowania, notatki, listy zadań oraz systemy przypomnień mogą znacząco ułatwić zarządzanie obowiązkami.
Wsparcie społeczne – Rozmowa z bliskimi o ADHD i wspólne poszukiwanie rozwiązań problemów może być pomocna. Warto także szukać wsparcia w grupach wsparcia dla osób z ADHD, gdzie można dzielić się doświadczeniami i poradami.
ADHD to złożone zaburzenie, które ma realny wpływ na życie codzienne. Kluczowe dla osób zmagających się z ADHD jest zrozumienie, że ich trudności nie są wynikiem lenistwa ani złej woli, ale wynikają z różnic w funkcjonowaniu mózgu. Dzięki odpowiedniemu wsparciu terapeutycznemu, farmakologicznemu oraz technikom organizacyjnym, osoby z ADHD mogą prowadzić pełne i satysfakcjonujące życie, radząc sobie z wyzwaniami, które niesie to zaburzenie.
Przydatne Linki:
- Jak zaakceptować neuroróżnorodność, żyć odważnie i pokonywać przeszkody?
- Zespół nadpobudliwości psychoruchowej – ADHD
- Na co zwrócić uwagę w rozpoznaniu ADHD?
- Co odróżnia ADHD od Borderline?
- Diagnoza ADHD dorosłych
Alicja Krawczyk
psycholog >
Praktyk Terapii Któtkoterminowej Skoncentrowanej na Rozwiązaniu
Nasi specjaliści
Aneta Styńska
Anna Jabłońska
Alicja Krawczyk
Hanna Świerczewska
Łukasz Choinkowski
Barbara Wysocka
